Czym są umiejętności miękkie?
Jak podaje Coders Lab, kompetencje miękkie, znane również jako soft skills, to zbiór cech, które pozwalają na sprawne funkcjonowanie jednostki w sferze zawodowej. Mogą być to zarówno umiejętności związane z efektywnym komunikowaniem się z pozostałymi członkami zespołu, jak i asertywność, kreatywność czy zdolność do pracy w głębokim skupieniu. “Miękkość” tej grupy kompetencji polega na tym, że ocena ich poziomu jest trudniejsza (o ile w ogóle możliwa), co do zasady nie ma również certyfikatów świadczących o posiadaniu tego typu cech.
Jak umiejętności miękkie wpływają na karierę w IT?
Choć nasz blog nastawiony jest przede wszystkim na realia rekrutacji IT, zdecydowana większość stwierdzeń padających w tym artykule jest uniwersalna i znajdzie swoje zastosowanie zarówno w przypadku programisty, jak i nauczyciela języka angielskiego czy agenta ubezpieczeniowego. O ile znaczenie poszczególnych kompetencji może być wyraźnie zróżnicowane w zależności od branży, o tyle nie ma zawodu, w którym liczyłyby się wyłącznie umiejętności twarde.
Kompetencje miękkie w rekrutacji
Znaczenie umiejętności miękkich widać już przy pierwszym kontakcie z pracodawcą – w trakcie procesu rekrutacyjnego, kandydat musi umieć “sprzedać” swoje zdolności, aby dostać pracę na której mu zależy. Zdolności negocjacyjne, skłonność do kooperacji czy asertywność wprost przekładają się na wynagrodzenie, bardziej korzystny tryb pracy i możliwości rozwoju w organizacji.
Pierwsze dni w pracy
Soft skills ułatwiają również onboarding, który pomimo starań działu HR i menedżera często bywa bardzo stresujący. Mierząc się z budowaniem relacji, wdrażaniem się w specyfikę procesów i doświadczając wiele nowych bodźców, pracownik o większej odporności na stres będzie bardziej wydajny, a stan jego psychiki nie ulegnie pogorszeniu. Pamiętajmy również, że do umiejętności miękkich zaliczana jest również zdolność do szybkiego uczenia się, a korzyści z jej posiadania są oczywiste dla każdego 🙂
Rozwój zawodowy i budowanie pozycji w strukturze organizacji
To właśnie w trakcie pracy umiejętności miękkie wykorzystywane są najbardziej - niezależnie od szczebla w hierarchii, zdolność do efektywnego komunikowania się, precyzyjnego wyrażania swoich myśli czy odpowiednie zarządzanie czasem pomagają w podnoszeniu wydajności.
W kwestii roli umiejętności miękkich w pełni zgadzamy się z autorem wpisu na stronie Bulldogjob - soft skills przekładają się na:
- Lepsze perspektywy awansu - nie ma roli w organizacjach technologicznych, której pełnienie nie wiązałoby się z korzystaniem z jakichś kompetencji miękkich. Wspomniane już efektywność w komunikowaniu się i skuteczne zarządzanie czasem w połączeniu ze sprawną pracą w zespole są dobrym fundamentem do kierowania się w stronę stanowisk menedżerskich, które wymagają lepszego rozumienia aspektów biznesowych technologii i wiążą się z częstszym kontaktem z otoczeniem.
- Większą stabilność zatrudnienia w przyszłości - ze względu na postępującą automatyzację, duża część naszych obowiązków zostanie przejęta przez AI, które jest w stanie pracować szybciej, taniej i skuteczniej. Pod względem kompetencji twardych, z komputerami przegrywamy już teraz, jednak przez najbliższych kilkanaście lat najprawdopodobniej utrzymamy jedną, zasadniczą przewagę - dysponujemy znacznie bardziej rozwiniętymi umiejętnościami miękkimi i potrafimy nawiązywać relacje.
- Większą konkurencyjność na rynku pracy - niestety, choć zdobywanie umiejętności twardych może wymagać dużej ilości czasu i zaangażowania, jest możliwe dla niemal każdego. W przypadku kompetencji miękkich, takich jak kreatywność czy zaradność, wyraźna poprawa swojego profilu na tle innych kandydatów może być wręcz niemożliwa. Oczywiście, są obszary, na których jesteś w stanie odnotować realny progres, jednak co do zasady, będzie to trudniejsze niż opanowanie nowego języka programowania, technologii lub narzędzia.
- Większą elastyczność w kwestii wyboru trybu pracy - w erze rosnącej popularności pracy hybrydowej, zdolność do szybkiej adaptacji połączona z wysokim poziomem koncentracji pozwala na efektywną pracę z domu. Z drugiej strony, komunikatywność i sprawne rozwiązywanie konfliktów są kluczowe w trakcie pracy w biurze. Osoby dobrze radzące sobie z relacjami międzyludzkimi i zarządzaniem swoją własną pracą mają znacznie większe szanse na utrzymanie stabilnej i komfortowej pozycji w organizacji.
Słabo radzę sobie z relacjami międzyludzkimi. Czy praca w IT będzie dla mnie dobra?
Według Forbes, pracodawcy zwracają uwagę na umiejętności miękkie, ponieważ usprawniają one transfer wiedzy na linii seniorzy-juniorzy, łatwiejsze rozwiązywanie poważnych problemów i skuteczną realizację długoterminowych projektów. Wszystkie z wymienionych zjawisk są bardzo pożądane i bez wątpienia ich występowanie wspomaga rozwój firmy, jednak zauważmy, że nie każdy członek organizacji musi odpowiadać za uczenie swoich kolegów i koleżanek, a zarządzanie projektami leży w rękach menedżerów, ale już niekoniecznie osób na stanowiskach inżynierskich.
Należy z całą pewnością stwierdzić, że soft skills są bardzo przydatne i ułatwiają pracę, poprawiają perspektywy zawodowe i zdecydowanie lepiej je mieć, niż być ich całkowicie pozbawionym. Nie znaczy to jednak, że w branży IT nie ma miejsca dla osób, które z relacjami międzyludzkimi radzą sobie gorzej od średniej.
Jeśli Ty, kandydacie, dysponujesz solidnymi umiejętnościami technicznymi i zasługujesz na miano specjalisty, znajdziesz pracę w IT, nawet jeśli komunikowanie się z ludźmi nie jest Twoją mocną stroną. Umiejętności miękkie stanowią niepodważalną zaletę i pełnią niezwykle istotną rolę w kontekście dopasowania Cię do kultury organizacyjnej Twojego przyszłego pracodawcy. Możemy Cię jednak zapewnić, że na rynku istnieją firmy, które nie dążą do budowania silnych relacji pomiędzy zatrudnionymi w niej osobami.
Jak podnieść poziom swoich umiejętności miękkich?
Jeśli identyfikujesz u siebie słaby poziom kompetencji miękkich, warto zastanowić się, czy nie jesteś w stanie czegoś z tym zrobić. Dzięki uświadomieniu sobie problemów, z jakimi się zmagasz, zrobisz prawdopodobnie największy krok ku poprawie swojej atrakcyjności na rynku pracy. To już dużo, ale do rozwiązania Twojego problemu wciąż jest daleko. Zastanówmy się zatem, jak podnosić poziom poszczególnych soft skilli, których szczególnie poszukują pracodawcy.
Umiejętność pracy zespołowej
W przypadku umiejętności pracy zespołowej, kluczem jest wypracowanie schematów efektywnej komunikacji – udzielanie konstruktywnego feedbacku, który nie jest nacechowany emocjonalnie, zadawanie rzeczowych pytań, wyrozumiałe traktowanie osób popełniających błędy i przyjmowanie empatycznej postawy może na początku wymagać uważniejszego zastanawiania się nad wypowiadanymi słowami i intensywnego wcielania się w rolę rozmówcy, jednak możemy zagwarantować, że wraz z upływem czasu opanujesz te umiejętności na tyle, że ich wykorzystanie będzie dla Ciebie całkowicie naturalne i łatwe.
Skuteczne zarządzanie czasem
To jedna z niewielu umiejętności miękkich, którą jest w stanie nabyć praktycznie każdy. Efektywne zarządzanie swoim planem dnia stanie się prostsze, gdy zaczniesz stosować metody najlepiej działające na Twoje zmysły - wzrokowcom pomaga rysowanie kolorowych planów, słuchowcy powinni kilkukrotnie powtarzać sobie założone cele, a dla kinestetyków, odpowiednią metodą może być chodzenie podczas ustalania obowiązków na dany dzień. Równie istotne jest zakładanie realistycznych celów – jeśli w tym momencie daleko Ci do miana osoby zorganizowanej, zacznij harmonizować swoje życie stopniowo - wprowadź stałą porę jedzenia posiłków, wprowadź 2 taski realizowane codziennie o tej samej porze lub dziel zadania na mniejsze fragmenty, aby szybciej dostrzegać efekty swojej pracy.
Odporność na stres
Stresujące warunki pracy niestety pojawiają się w wielu firmach i działach IT. Umiejętność radzenia sobie z długotrwałym napięciem jest o tyle istotna, że bez niej, prędzej czy później doznasz poważnego wypalenia zawodowego, zwiększa się również ryzyko wystąpienia problemów psychicznym. Z prowadzonych przez nas ankiet wynika, że doskonałymi sposobami na walkę ze stresem w pracy są: regularna aktywność fizyczna, ćwiczenia oddechowe oraz wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych. Wiele osób zyskuje również na sesjach terapeutycznych i zmianie warunków pracy, jednak mamy świadomość, że nie zawsze jest to możliwe.
Podsumowanie
Umiejętności miękkie z roku na rok stają się coraz istotniejsze i trudno znaleźć zawód, w którym nie pełnią one obecnie kluczowej roli. Dzięki rozwojowi tej grupy kompetencji, prędzej czy później zwiększysz swoją atrakcyjność na rynku pracy, a także poprawisz swój komfort psychiczny i podniesiesz wydajność w pracy. Pamiętaj - rozwój osobisty to ciągły proces, którego nie da się nadrobić intensywnymi, lecz krótkotrwałymi działaniami. Niemniej, już teraz trzymamy za Ciebie kciuki i zachęcamy do czytania innych wpisów na naszym blogu. Dzięki nim, lepiej zrozumiesz świat rekrutacji i zwiększysz swoje szanse na zdobycie atrakcyjnej pracy!